account
Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en een wachtwoord nodig. Samen noemen we dit een account. Soms heet het ook gebruikers-account of inlog-account.

activeren
Hier betekent activeren dat u iets actief maakt of aanzet, zodat u het kunt gebruiken. Als u sms-controle heeft geactiveerd bij uw DigiD, dan betekent dit dat u het inloggen met sms-controle heeft aangezet.

adresbalk
Een adresbalk (adres-balk) is het vakje bovenaan in een browser waar u het adres (URL-adres) van een website kunt typen. Als u daar een adres invoert en op ‘Enter’ drukt, gaat de browser naar die website. Het is als het intypen van een huisadres (huis-adres), maar dan voor het internet.

app
Een app is een klein programma dat u op uw smartphone of tablet kunt zetten. Met dat programma kunt u dan iets doen, zoals digitale foto’s bewerken, online de krant lezen of kijken of er een regenbui aankomt. Met de DigiD app kunt u inloggen op websites van de overheid of op het patiëntenportaal (patiënten-portaal) van het ziekenhuis (soms ook op het portaal van de huisarts). Het woordje ‘app’ is een afkorting van het woord ‘applicatie’, dat ‘toepassing’ betekent. Met ’toepassing’ wordt hier bedoeld ‘iets wat je kunt gebruiken’.

App Store
De App Store is de online winkel van Apple waar u apps kunt vinden die u op uw iPhone of iPad kunt zetten. Voor sommige apps moet u betalen, andere zijn gratis. De gratis DigiD app vindt u ook in de App Store. De App Store staat standaard al op uw iPhone of iPad. De App Store opent u door op het plaatje App Store te tikken op uw telefoon of tablet. Dat plaatje, ook wel icoontje of pictogram genoemd, ziet er zo uit:

Heeft u een telefoon of tablet van een ander merk, bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG? Daar heet de App Store de Play Store.

Basisregistratie Personen (BRP)
De Basisregistratie Personen (Basis-registratie Personen, afgekort BRP) is het Nederlands bevolkingsregister (bevolkings-register). Dit is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland. Persoonsgegevens zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres, burgerlijke staat en het burgerservicenummer (BSN). De gemeenten houden deze lijst bij. Als u bijvoorbeeld verhuist naar een andere gemeente , dan moet u uw nieuwe adres doorgeven aan de gemeente waar u gaat wonen. Uw persoonsgegevens worden dan aangepast in de BRP. Wordt er ergens in Nederland een kind geboren, dan moet één van de ouders het kind aangeven bij de gemeente waar het is geboren. Het kind wordt dan ook opgenomen in de BRP. Maar ook de persoonsgegevens van de ouders worden aangepast: de gegevens van het pasgeboren kind worden toegevoegd. De verschillende organisaties van de overheid gebruiken uw persoonsgegevens uit de BRP om u goed van dienst te kunnen zijn.

bestand
Een bestand is een document dat u op uw computer, telefoon of tablet kunt opslaan, zoals een foto, tekst, video of muziek. Elk bestand heeft een naam, die u aan het bestand geeft, bijvoorbeeld ‘vakantiefoto’ of ‘werkstuk’.  Achter de naam staat ook altijd wat voor soort document het is. Zo staat er bij foto-bestanden ‘.jpg’ achter de naam: ‘vakantiefoto.jpg’. Bij tekst-bestanden gemaakt met het programma Word staat er ‘.docx’ achter de naam: ‘werkstuk.docx’. Je hebt ook pdf-bestanden. Een pdf-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de pdf op een laptop, tablet of telefoon opent. U kunt bestanden openen, opslaan, kopiëren en delen.

bevestigingsmail
Als u online iets aanvraagt, dan ontvangt u meestal een bevestingsmail (bevestigings-mail) van de organisatie . In deze mail staat wat u heeft aangevraagd. Zo weet u dat de aanvraag goed is gegaan. Hetzelfde geldt voor als u online een afspraak maakt. In de bevestigingsmail staan dan de gegevens van de afspraak, zoals de dag, het tijdstip en het adres waar u moet zijn. Organisaties kunnen u alleen een bevestigingsmail sturen als ze uw e-mailadres hebben.

browser
Als u websites bekijkt op internet, dan gebruikt u een browser. Dat is een computerprogramma (computer-programma) dat standaard op uw computer staat. Zonder browser kunt u geen websites bekijken. Chrome is een browser die veel wordt gebruikt. Andere bekende browsers zijn Edge, Mozilla Firefox en Safari. Het woord ‘browser’ komt uit het Engels. ‘Browse’ betekent ‘bladeren’, in de zin van ‘bladeren in een boek’. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit adres staat in de adresbalk van de browser. Zo’n adres noem je een ‘URL-adres’. Drie voorbeelden van een URL-adres: https://www.thuisarts.nl/, https://www.donorregister.nl/ en https://www.digid.nl/. Om te kunnen zoeken op internet, gebruikt u een zoekmachine, zoals Google, Bing of DuckDuckGo. Een zoekmachine is dus iets anders dan een browser. Ook zoekmachines staan meestal al op uw computer.

Zie hieronder de plaatjes die horen bij de genoemde browsers. Deze plaatjes noem je ook wel icoontjes of pictogrammen.

burgerservicenummer (BSN)
Het burgerservicenummer (burger-service-nummer, afgekort BSN) is uw eigen persoonsnummer voor uw contact met de overheid. Het BSN is uniek en bestaat uit 8 of 9 cijfers. Uw DigiD is gekoppeld aan uw unieke BSN. Zo weet de overheid dat u het bent als u met uw DigiD inlogt op één van websites van de overheid. Bijvoorbeeld op de website van de Belastingdienst om aangifte te doen of een toeslag aan te vragen. U krijgt een BSN als u zich inschrijft in de Basisregistratie Personen (BRP). De BRP is het Nederlands bevolkingsregister. Dat is een lijst met de persoonsgegevens van alle burgers van Nederland, zoals voor- en achternaam, geboortedatum en -plaats, nationaliteit, woonadres en burgerlijke staat. De gemeenten houden deze lijst bij.

chatgesprek
Een chatgesprek (chat-gesprek) is een gesprek op uw telefoon, tablet of computer. U typt een bericht en de ander kan meteen reageren. Naast tekst kunt u ook foto’s, video’s en spraakberichten sturen. Of emoji’s, zoals een hartje, een duim omhoog of een lachend gezichtje (een smiley). WhatsApp en Signal zijn veelgebruikte apps waarmee u kunt chatten. BeterDichtbij is een speciale app waarmee u veilig kunt chatten over uw gezondheid met uw zorgverleners, zoals uw huisarts of specialist in het ziekenhuis.

cliënt
Een cliënt in de zorg is een persoon die hulp of begeleiding krijgt van een zorgverlener, zoals een dokter, verpleegkundige of begeleider. De cliënt heeft deze zorg nodig, omdat hij of zij ziek is, oud is of een handicap heeft. In de zorg wordt het woord ‘cliënt’ vaak gebruikt in plaats van ‘patiënt’, vooral als het gaat om begeleiding of ondersteuning die lang duurt of blijvend is.

consult (medisch)
Een consult is een gesprek met een arts of andere zorgverlener over uw gezondheid. U kunt tijdens een consult vragen stellen, klachten bespreken en advies krijgen. De arts onderzoekt u als dat nodig is en bepaalt welke behandeling of medicijnen u nodig heeft.

dagelijks functioneren
Dagelijks functioneren betekent hoe goed u de dagelijkse activiteiten kunt uitvoeren. Dit gaat over dingen zoals uzelf aankleden, eten, werken en het huishouden doen. En of u regelmatig contact heeft met familie, vrienden, buren of collega’s. Als u problemen heeft met uw lichamelijke of geestelijke gezondheid, kan dit invloed hebben op uw dagelijks functioneren. Als u bijvoorbeeld pijn heeft of snel moe bent, kan het moeilijker zijn om te werken of voor uzelf te zorgen. Zorgverleners kijken naar iemands dagelijks functioneren om te beoordelen hoeveel hulp of ondersteuning die persoon nodig heeft.

Dienst Toeslagen
De Dienst Toeslagen is onderdeel van het ministerie van Financiën. Miljoenen mensen in Nederland krijgen één of meer toeslagen die helpen om de zorgverzekering, de zorg voor kinderen en de huur van de woning te betalen. U heeft recht op één of meer toeslagen als u niet te veel verdient, als uw inkomen onder een bepaalde grens blijft. En u mag niet te veel eigen geld hebben. U moet een toeslag zelf aanvragen. Dit doet u op de site toeslagen.nl. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD. Verandert uw inkomen? Geef dit dan meteen door aan de Dienst Toeslagen! Te veel gekregen toeslag moet u namelijk terugbetalen.

DigiD
Wilt u via internet iets bij de overheid regelen? Of zoekt u persoonlijke informatie van uzelf bij de overheid? Dan moet u een DigiD hebben (spreek uit: ‘Die-gie-dee’). DigiD staat voor Digitale Identiteit. Het is een soort digitaal paspoort. Met uw DigiD laat u zien wie u bent als u iets op internet regelt. DigiD bestaat uit een gebruikersnaam en een wachtwoord dat u zelf kiest. Met uw DigiD kunt u inloggen op websites van de overheid. Maar ook op andere websites, zoals die van zorginstellingen en zorgverzekeraars.

digitaal
Hier wordt met digitaal bedoeld ‘online’ of ‘via internet’. In het Engels betekent ‘digit’ cijfer. Op internet ‘praten’ computers met elkaar in nullen en enen.

digitale overheid
De digitale overheid is alles van de overheid wat op internet staat. Wat kunt u met deze digitale overheid doen? U kunt op de digitale overheid informatie vinden van de overheid. En u kunt bij de digitale overheid zaken regelen met de overheid. U kunt bijvoorbeeld uw gegevens doorgeven als u verhuist, bijzondere bijstand aanvragen bij de gemeente of uw belastingaangifte doen. Hiervoor heeft u een DigiD nodig.

digitale zorg
Digitale zorg is zorg via internet of een app op uw telefoon, tablet of computer. U kunt contact hebben met uw arts, bijvoorbeeld via een e-consult. Maar digitale zorg helpt u ook om zelf iets te doen voor uw gezondheid. Zo kunt u met een gezondheidsapp uw stappen tellen, uw hartslag meten of herinneringen krijgen om medicijnen in te nemen. Digitale zorg helpt u om advies te krijgen, uw gezondheid te volgen en zelf dingen te regelen, zonder altijd naar de huisarts of het ziekenhuis te gaan.

Donorregister
Het Donorregister (Donor-register) is een officiële lijst van alle mensen in Nederland van 18 jaar en ouder. In deze lijst kunt u aangeven of u na uw overlijden uw organen en weefsels wilt doneren. Doneren betekent dat u na uw overlijden uw organen of weefsels aan een ander geeft om die persoon te helpen. U geeft uw keuze door aan het Donorregister. Dit doet u door een formulier in te vullen. U kunt zelf kiezen of u wél of géén donor wilt zijn. U kunt ook aangeven dat iemand anders, bijvoorbeeld uw partner of familie, die keuze voor u mag maken. Uw keuze helpt artsen en uw familie. Zo weten zij wat u wilt op het moment dat u overlijdt. U kunt het formulier op papier invullen en met de post versturen. U kunt het ook online invullen via de site www.donorregister.nl. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD. Op de website staat een lijst met uitleg van woorden die daar worden gebruikt. Dat helpt u om de informatie beter te begrijpen.

downloaden
Downloaden betekent dat u een bestand van het internet opslaat op uw computer, telefoon of tablet. Bijvoorbeeld: u kunt muziek, foto’s of documenten downloaden om ze later zonder internet te bekijken. Zo kunt u  formulieren of folders downloaden van websites van de overheid.

e-consult
Een e-consult is een medisch consult dat u via internet heeft met uw arts of zorgverlener. In plaats van een afspraak op de praktijk of in het ziekenhuis, stelt u uw vragen digitaal. Dit kan via een beveiligde website of een speciale app, zoals BeterDichtbij. Een e-consult is handig als u een korte medische vraag heeft en niet direct naar de huisarts of het ziekenhuis hoeft. Het bespaart tijd en maakt zorg makkelijker bereikbaar. Er zijn verschillende vormen van e-consult: u stuurt een e-mail of u stuurt een chat of bericht. Of u spreekt en ziet de arts via een video-gesprek. Dit laatste heet een videoconsult.

Frequently Asked Questions
Zie Veelgestelde vragen.

gebruikersnaam
Een gebruikersnaam is een naam die u als gebruiker toegang tot iets geeft. Met het intypen van de gebruikersnaam en het wachtwoord dat erbij hoort, krijgt u als gebruiker toegang tot een computer, een bepaald programma of een dienst op internet. Soms krijgt u een gebruikersnaam toegewezen, soms mag u er zelf één kiezen. Een ander woord voor gebruikersnaam is ‘inlognaam’.

gespreksgroep
Een gespreksgroep (gespreks-groep) is een groep mensen die samenkomt om over een bepaald onderwerp te praten. U deelt ervaringen, luistert naar anderen en stelt vragen. Er is meestal iemand die het gesprek begeleidt, zoals een zorgverlener of een gespreksleider. Er zijn gespreksgroepen over veel onderwerpen, bijvoorbeeld omgaan met ziekte, mantelzorg, verlies of psychische problemen. U bent niet verplicht om iets te zeggen. Een gespreksgroep kan helpen omdat u merkt dat u niet de enige bent. U krijgt steun, herkent situaties en leert van anderen. Je hebt ook online gespreksgroepen. Dan praten mensen via internet met elkaar over een onderwerp. Een ander woord voor gespreksgroep is praatgroep.

gezondheidsapp
Een gezondheidsapp (gezondheids-app) is een app op uw telefoon of tablet die u helpt om goed voor uw lichaam te zorgen. U kunt zo’n app gebruiken om bij te houden hoe actief u bent, hoe u slaapt of wat u eet. Een voorbeeld is de stappenteller. Deze app telt hoeveel stappen u per dag zet en helpt u om meer te lopen. Andere gezondheidsapps kunnen uw hartslag meten, uw slaap-ritme volgen of u helpen herinneren om genoeg water te drinken. Gezondheidsapps kunnen u helpen om gezonder te leven en geven u informatie over uw lichaam en gewoonten. Sommige apps kunnen gegevens over uw gezondheid verzamelen en doorsturen naar uw arts. Zo kan uw arts u beter begeleiden.

GGD (Gemeentelijke GezondheidsDienst)
GGD staat voor Gemeentelijke GezondheidsDienst (Gezondheids-Dienst). U kunt bij de GGD terecht voor vaccinaties, gezondheids-controles en advies over ziekte en gezondheid.  Vaccinaties is een ander woord voor inentingen of prikken. De GGD speelt een belangrijke rol bij het tegenhouden van ziekten, zoals griep en andere infectie-ziekten. Tijdens een pandemie zorgt de GGD voor testen en vaccinaties, zoals bij de corona-pandemie. Vroeger had elke gemeente haar eigen GGD. Tegenwoordig heb je per regio een GGD. In zo’n regio vallen meerdere gemeenten.

hangslotje
Staat er een hangslotje voor het adres van de website in de adresbalk van de browser? Dan weet u dat de verbinding tussen uw computer en de website veilig is. Er kan ook een ander plaatje of teken staan. Dit hangt af van welke browser u gebruikt als u aan het internetten bent.

Het hangslotje voor het adres van de website digid.nl, zoals het eruitziet in de browser Edge (zie pijl). In de afbeelding is op het hangslotje geklikt

In plaats van een hangslotje kan er ook een ander teken voor het webadres staan (zie pijl). Hier is een andere browser gebruikt, namelijk Chrome. In de afbeelding is op dat andere teken geklikt

Een beveiligde verbinding kunt u ook herkennen aan de letters ‘https’ in het webadres.

Helpdesk Digitale Zorg
Helpdesk Digitale Zorg ondersteunt mensen bij het gebruik van digitale zorg. Heeft u een technische vraag over digitale zorg-programma’s zoals Uw Zorg Online, Gezondheid.net of de BeterDichtbij app? Bel, mail of chat dan met een medewerker van de helpdesk. U wordt dan verder geholpen. Ga voor de contact-gegevens naar de website helpdeskdigitalezorg.nl. Heeft u een medische vraag? Neem dan contact op met uw huisarts of specialist.

herhaalrecept
Een herhaalrecept (herhaal-recept) is een recept voor medicijnen die u al eerder heeft gekregen van uw arts. U gebruikt deze medicijnen meestal voor een langere tijd, bijvoorbeeld bij een chronische ziekte. Met een herhaalrecept kunt u dezelfde medicijnen opnieuw ophalen bij de apotheek, zonder dat u eerst een nieuwe afspraak met uw arts hoeft te maken. U vraagt het herhaalrecept aan via de assistente, een patiëntenportaal (patiënten-portaal) of een app van de huisarts. De apotheek laat u weten wanneer de medicijnen klaarstaan.

huisartsenpost
Een huisartsenpost (huisartsen-post) is de plek waar u naartoe kunt bellen als u ’s avonds, ’s nachts of in het weekend een huisarts nodig heeft. Overdag gaat u naar uw eigen huisarts, maar buiten de gewone openingstijden belt u de huisartsenpost bij spoed. U krijgt dan een medewerker aan de telefoon. Deze persoon stelt vragen over uw klachten en bekijkt hoe snel u een arts moet spreken. Soms krijgt u advies, soms mag u langskomen bij de huisartsenpost, en soms verwijzen ze u door naar het ziekenhuis. De huisartsenpost is er alleen voor dringende klachten die niet kunnen wachten tot de volgende werkdag.

huisartsenpraktijk
Een huisartsenpraktijk (huisartsen-praktijk) is de plek waar uw huisarts werkt. Vaak werken er meerdere huisartsen. U kunt hier terecht voor vragen over uw gezondheid, onderzoek, advies of een verwijzing naar een specialist. In de huisartsenpraktijk werken ook andere medewerkers, zoals een dokters-assistent en een praktijk-ondersteuner. U belt of maakt online een afspraak als u klachten heeft of een controle nodig heeft. De huisartsenpraktijk is op vaste tijden open, meestal op werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur. Bij spoed buiten deze tijden kunt u contact opnemen met de huisartsenpost.

hulpbehoevende
Een hulpbehoevende (hulp-behoevende) is iemand die hulp nodig heeft bij het dagelijkse leven. Dit kan komen door ouderdom, ziekte, een beperking of een ongeluk. Als u hulp-behoevend bent, lukt het niet goed om zelf alles te doen, zoals wassen, aankleden, koken of het huishouden. U heeft dan ondersteuning nodig van anderen, bijvoorbeeld van familie, een mantelzorger of van een zorg-organisatie. In Nederland kunt u hulp aanvragen via de gemeente, bijvoorbeeld via de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) of de wijk-verpleging.

icoon
Een icoon is een klein symbool of plaatje op uw computer, telefoon of tablet. Als u erop klikt, opent een programma of een app. Een icoon wordt ook wel logo of pictogram genoemd.

identiteit
Identiteit is wie u bent als persoon. Uw identiteit wordt bepaald door zaken die u uniek maken, zoals hoe u eruit ziet, hoe u spreekt en wat uw meningen zijn. Uw identiteit bepaalt hoe u uzelf en de wereld om u heen ziet. Daarnaast heeft identiteit ook een officiële kant. Uw officiële identiteit verwijst naar de officiële gegevens die bij u horen, zoals uw naam, geboortedatum, nationaliteit, en burgerservicenummer (BSN). Bij deze officiële identiteit horen ook documenten zoals een paspoort of identiteitskaart. Uw DigiD is uw officiële identiteit op internet. Deze gegevens en documenten worden door overheden en organisaties gebruikt om u officieel te herkennen en te registreren. Registreren betekent: uw persoonlijke gegevens toevoegen aan een officiële lijst met namen. Zo’n lijst heet een register.

infectiegevaar
Infectiegevaar (infectie-gevaar) betekent dat er een risico is dat u of anderen besmet raken met een virus, bacterie of schimmel. U kunt dan ziek worden, bijvoorbeeld met griep, corona of een longontsteking. Infectiegevaar is groter op plekken waar veel mensen dicht bij elkaar zijn, zoals in een wachtkamer, ziekenhuis of verzorgingshuis. Ook als iemand hoest of niest zonder de hand voor de mond, kan het gevaar groter zijn. U kunt infectiegevaar verkleinen door goede hygiëne, zoals handen wassen, hoesten in uw elleboog en soms een mondkapje dragen. Ook een prik (inenting of vaccinatie) kan helpen om uzelf en anderen te beschermen tegen ziekte. In zorginstellingen letten medewerkers extra goed op om besmetting te voorkomen.

informeren
Informeren betekent dat u iemand informatie geeft of zelf informatie krijgt. U kunt iemand informeren door iets te vertellen, een brief te sturen, te bellen of een e-mail te schrijven. Als u zich informeert, zoekt u informatie op om iets beter te begrijpen. Dit kan via internet, een folder, een gesprek met een arts of bij de gemeente. In de zorg is informeren belangrijk. Uw arts informeert u bijvoorbeeld over een onderzoek of behandeling. U kunt ook zelf vragen stellen om goed te weten wat er aan de hand is. Zo kunt u betere keuzes maken voor uw gezondheid.

inloggegevens
Als u wilt inloggen op een website of app, dan heeft u inloggegevens nodig. Meestal bestaan inloggegevens uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Hiermee laat u zien wie u bent, zodat u toegang krijgt tot uw mijn-omgeving met persoonlijke gegevens. De combinatie van gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel inlog-account genoemd.

inloggen
U logt in als u zich aanmeldt op een computer of bij een website om toegang te krijgen. Om te kunnen inloggen heeft u meestal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig. De combinatie van een gebruikersnaam en wachtwoord wordt ook wel ‘account’ of ‘inlog-account’ genoemd. Nadat u bent ingelogd bij een website, komt u op dat deel van de site, dat alleen voor u toegankelijk is en waar persoonlijke informatie over u staat. We noemen dit een ‘mijn-omgeving’. Daarom is het belangrijk dat u uw gebruikersnaam en wachtwoord niet met anderen deelt. Anders kunnen zij hier ook mee inloggen en zo bij uw persoonlijke informatie komen. En als ze kwaad willen, kunnen ze dan iets veranderen in het voordeel van zichzelf en in het nadeel van u.

inlogscherm
Het inlogscherm is het scherm dat u op uw computer krijgt, als u wilt inloggen. Om bij het inlogscherm te komen, moet u bij websites meestal op een knop of link rechtsboven in het scherm klikken, zoals ‘Inloggen’ of ‘Mijn Belastingdienst’. Op het inlogscherm kunt u vaak kiezen hoe u wilt inloggen. Bij websites van de overheid logt u in met de DigiD app of met sms-controle. Kiest u met sms-controle dan krijgt u een scherm waar u uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord kunt intypen.

instructievideo
Een instructievideo (instructie-video) is een filmpje waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe u iets moet doen. U ziet en hoort tegelijk wat de bedoeling is. Dat maakt het makkelijker om iets te leren of te begrijpen. In de zorg kunt u een instructievideo bekijken over bijvoorbeeld het innemen van medicijnen, het gebruik van een hulpmiddel of het aanvragen van zorg. U kunt de video pauzeren of terugspoelen als u iets niet meteen snapt. Een instructievideo helpt u om iets zelfstandig te doen, zonder dat iemand het eerst moet voordoen.

juridisch advies
Juridisch advies is hulp of uitleg over regels en wetten. U krijgt dit advies van iemand die veel weet van het recht, zoals een jurist of advocaat. In Nederland kunt u juridisch advies krijgen als u vragen heeft over bijvoorbeeld uw huurcontract, werk, schulden, uitkering of problemen met organisaties. U hoort dan wat uw rechten en plichten zijn en wat u kunt doen in uw situatie. U kunt juridisch advies krijgen bij een advocaat, het Juridisch Loket of via de gemeente. Soms is dit gratis, soms betaalt u een klein bedrag, en soms moet u alles zelf betalen. U kunt zich hier ook voor verzekeren.

lichaamfuncties
Lichaamsfuncties (lichaam-functies) zijn de processen of activiteiten die uw lichaam vanzelf doet om gezond te blijven en goed te werken. Voorbeelden zijn ademhalen, slapen, eten, bewegen, praten en naar de wc gaan. Als één of meer lichaamsfuncties niet goed werken, kunt u zich ziek of moe voelen. U merkt dit bijvoorbeeld als u pijn heeft, niet goed kunt lopen of moeilijk slaapt. In de zorg kijkt een arts of andere zorgverlener vaak naar uw lichaamsfuncties om te bepalen welke hulp of behandeling u nodig heeft. Zo blijft uw lichaam zo gezond mogelijk werken.

locatie
Locatie betekent ‘plaats’ of ‘plek’. Het is bijvoorbeeld de plaats of plek waar het kantoor is waar u heen moet om iets te regelen. Of het ziekenhuis waar u moet zijn voor een afspraak.

loket
Een loket is een plek waar u terecht kunt voor informatie, hulp of het regelen van zaken. Dit kan een balie zijn in een gebouw, zoals het gemeentehuis of het ziekenhuis. Het loket kan ook een digitale plek op een website zijn, waar u zaken online kunt regelen.

lotgenoot
Een lotgenoot is iemand die hetzelfde meemaakt als u, vooral als het om iets moeilijks gaat, zoals een ziekte, verlies of een handicap. U en de ander begrijpen elkaar goed, omdat u in een vergelijkbare situatie zit. Lotgenoten kunnen steun geven aan elkaar. U kunt praten over wat u voelt, ervaringen delen en tips geven. In Nederland zijn er groepen of bijeenkomsten waar u andere lotgenoten kunt ontmoeten, bijvoorbeeld via een patiëntenvereniging  (patiënten-vereniging) of in een ziekenhuis. Dat kan helpen om u minder alleen te voelen.

machtigen
Als u sommige zaken met de overheid liever door iemand anders wilt laten doen, kunt u hem of haar machtigen. Deze persoon wordt ‘de gemachtigde’ genoemd. Bij DigiD Machtigen geeft u toestemming aan de ander om uw zaken te regelen. Hierbij heeft de ander uw DigiD niet nodig. Dit machtigen regelt u via de website machtigen.digid.nl. De gemachtigde logt in met zijn of haar eigen DigiD om de zaken digitaal voor u te regelen, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst of bij het ziekenhuis via uw patiëntenportaal (patiënten-portaal). De gemachtigde maakt dus geen gebruik van uw DigiD-gegevens. Daarmee beschermt u dus uw privacy. Uw DigiD is privé!

mantelzorger
Een mantelzorger (mantel-zorger) is iemand die voor een familielid, partner, vriend of buur zorgt die ziek is of extra hulp nodig heeft. U bent mantelzorger als u deze zorg niet voor uw werk doet, maar omdat u een band heeft met die persoon. Als mantelzorger helpt u bijvoorbeeld met wassen, aankleden, boodschappen doen, medicijnen geven of meegaan naar de dokter. In Nederland zijn er veel mantelzorgers. De zorg kan soms zwaar zijn, vooral als u dit naast uw werk of uw eigen gezin doet. U kunt als mantelzorger steun krijgen van de gemeente of een organisatie die mantelzorg ondersteunt. Kijk hiervoor op de site MantelzorgNL. Het is belangrijk dat u ook goed voor uzelf blijft zorgen.

medisch dossier
Een medisch dossier is een digitaal overzicht van uw gezondheidsgegevens, zoals ziektes, behandelingen, medicijnen en afspraken met uw huisarts of specialist. Uw huisarts en ziekenhuis houden dit dossier bij, zodat zij altijd de juiste informatie hebben om u goed te helpen. U kunt uw medisch dossier inzien via het patiëntenportaal (patiënten-portaal) van uw huisarts of ziekenhuis. Zo kunt u zelf uw gegevens bekijken, beter begrijpen wat er aan de hand is en goed voorbereid naar afspraken gaan. Het is belangrijk om zorgvuldig om te gaan met uw inloggegevens, omdat uw medische informatie vertrouwelijk is.

meetgegevens
Meetgegevens (meet-gegevens) zijn cijfers of informatie die laten zien hoe het met uw lichaam gaat. Deze gegevens worden gemeten door een apparaat, een arts of door uzelf. Voorbeelden van meetgegevens zijn: uw bloeddruk, hartslag, bloedsuiker, gewicht of het aantal stappen dat u per dag zet. Soms worden deze gegevens gemeten in het ziekenhuis of bij de huisarts. U kunt ook zelf meetgegevens bijhouden met een apparaat of een gezondheidsapp. Meetgegevens helpen u en uw zorgverlener om uw gezondheid te volgen en op tijd te zien als er iets verandert. Zo kunt u samen goede keuzes maken voor uw zorg of behandeling.

mentaal welbevinden
Mentaal welbevinden betekent dat u zich goed voelt in uw hoofd. U voelt zich meestal rustig, blij en in balans. U kunt omgaan met stress, maakt contact met anderen en hebt zin in het dagelijks leven. Soms voelt u zich minder goed, bijvoorbeeld door zorgen, verdriet of een drukke periode. Dat is normaal. Maar als dit lang duurt, kan het invloed hebben op uw gezondheid. In Nederland kunt u hulp krijgen voor uw mentaal welbevinden, bijvoorbeeld via de huisarts, een praktijkondersteuner of een psycholoog. Praten helpt om uw gevoelens te begrijpen en oplossingen te vinden. Goed mentaal welbevinden is belangrijk om prettig te kunnen leven.

mijn-omgeving
Een mijn-omgeving is een apart gedeelte op de website van een organisatie, waar u alleen kunt komen door in te loggen. In een mijn-omgeving staan uw persoonlijke gegevens en wat er over u bekend is bij de organisatie. Uw patiëntenportaal (patiënten-portaal) is bijvoorbeeld een mijn-omgeving. Via uw portaal heeft u toegang tot uw medisch dossier. Naast huisartspraktijken en ziekenhuizen hebben ook overheids-organisaties een mijn-omgeving, zoals Mijn Belastingdienst. Vaak logt u in met uw DigiD. Via een mijn-omgeving kunt u ook afspraken maken en andere zaken regelen. Het is veilig omdat alleen u toegang heeft tot uw mijn-omgeving.

moderator
Een moderator is een persoon die een gesprek of bijeenkomst begeleidt. De moderator zorgt ervoor dat iedereen aan het woord komt, dat het gesprek netjes verloopt en dat er goede afspraken worden gemaakt. In een online groep, zoals een forum of social media, let een moderator erop dat mensen zich aan de regels houden. De moderator kan berichten verwijderen of iemand aanspreken als die zich niet netjes gedraagt.

notificatie
Een notificatie is een kort bericht op uw telefoon, tablet of computer dat u ergens van op de hoogte stelt. U krijgt bijvoorbeeld een notificatie als u een nieuw bericht heeft, een afspraak heeft, of als een app u iets wil laten weten. In de zorg kunt u een notificatie krijgen van een gezondheidsapp, een patiëntenportaal (patiënten-portaal) of uw huisarts. U ziet dan bijvoorbeeld: ‘U heeft een nieuw bericht van uw arts’ of ‘Vergeet uw medicijn niet in te nemen.’ Notificaties helpen u om niets te vergeten en snel te reageren als dat nodig is. U kunt zelf instellen van welke apps u notificaties wilt ontvangen.

oefenomgeving
Hier wordt met een oefenomgeving (oefen-omgeving) een online omgeving bedoeld, waar u iets kunt oefenen, zodat u er handig in wordt. Fouten maken in een oefenomgeving is niet erg. Het heeft geen gevolgen, u leert er juist van. Stichting Digisterker heeft meerdere oefenomgevingen. Bij het lesprogramma DigiVitaler bijvoorbeeld de oefenportalen (oefen-portalen) bij de les ‘Patiëntenportaal huisarts’ en de les ‘Patiëntenportaal ziekenhuis’. Ook het lesprogramma ‘Digsterker – Werken met de digitale overheid’ heeft oefenomgevingen: oefenenmetdigid.nl en oefenenmetdigid.nl/app.

onafhankelijk
Onafhankelijk betekent dat u zelf kunt kiezen, zonder invloed van anderen. In de zorg betekent het ook dat de informatie die u krijgt niet is gemaakt door een bedrijf dat er geld aan wil verdienen, maar door mensen die u écht willen helpen. Op de website Thuisarts.nl is de informatie onafhankelijk, omdat huisartsen de teksten hebben geschreven. Er staan geen reclames op de site, en u krijgt geen adviezen die bedoeld zijn om iets aan u te verkopen. Zo weet u zeker dat u betrouwbare en eerlijke informatie krijgt over ziekte en gezondheid.

opslaan
Opslaan betekent dat u een bestand, zoals een document of foto, bewaart op uw computer, tablet of telefoon. Als u iets opslaat, kunt u het later weer openen en terugvinden.

orgaandonatie
Orgaandonatie (orgaan-donatie) betekent dat u na uw overlijden één of meer organen aan een ander geeft. Die persoon is vaak ernstig ziek en heeft een orgaan nodig om te blijven leven, zoals een nieuwe nier, long of lever. In Nederland staat iedereen van 18 jaar en ouder in het Donorregister. U kiest zelf of u wel of geen organen wilt doneren. U kunt dit online invullen en op elk moment veranderen. Orgaandonatie is vrijwillig. Als u doneert, helpt u iemand anders om beter te worden of langer te leven. U kunt ook aangeven dat uw familie mag beslissen als u overlijdt. Meer informatie vindt u op donorregister.nl.

overbelasting
Overbelasting (over-belasting) betekent dat u te veel doet en te weinig rust neemt. Uw lichaam of hoofd krijgt dan geen tijd om goed te herstellen. U kunt zich hierdoor moe, gespannen of somber voelen. Overbelasting komt vaak voor bij mensen die veel zorgen of werk hebben, bijvoorbeeld bij mantelzorgers of mensen met stress op het werk. U merkt overbelasting aan klachten zoals hoofdpijn, slecht slapen, snel boos worden of nergens meer zin in hebben. Het is belangrijk om op tijd hulp te zoeken of rust te nemen. U kunt er met uw huisarts over praten. Zo voorkomt u dat de klachten erger worden.

patiëntenplatform
Een patiëntenplatform (patiënten-platform) is een website voor mensen die dezelfde ziekte hebben. U kunt er informatie vinden, ervaringen delen en contact leggen met anderen. Op een patiëntenplatform leest u bijvoorbeeld over behandelingen, leefstijl, hulpmiddelen en nieuwe ontwikkelingen. Soms kunt u vragen stellen aan specialisten of meedoen aan een gespreksgroep. In Nederland worden patiëntenplatforms vaak georganiseerd door een patiëntenvereniging. Ze zijn er voor mensen met bijvoorbeeld diabetes (suikerziekte), reuma, kanker of psychische klachten. Een patiëntenplatform helpt u om beter met uw ziekte om te gaan en steun te vinden bij anderen.

patiëntenportaal
Een patiëntenportaal (patiënten-portaal) is een plek of mijn-omgeving op de website van uw huisarts of ziekenhuis, waar u zelf uw zorgzaken kunt regelen. Het is veilig, want alleen u en uw huisarts of specialist hebben toegang tot het portaal. U logt in met uw DigiD of gebruikersnaam en wachtwoord. Vaak kunt u ook een app op uw smartphone of tablet installeren. Dan heeft u via de app toegang tot uw portaal. In uw huisarts-portaal en uw ziekenhuis-portaal kunt u afspraken maken, vragen stellen via e-consult en uw medisch dossier bekijken.  In uw huisarts-portaal kunt u ook herhaalrecepten aanvragen. Het patiëntenportaal wordt ook wel patiënten-omgeving genoemd.

patiëntenvereniging
Een patiëntenvereniging (patiënten-vereniging) is een organisatie voor mensen die dezelfde ziekte hebben. De vereniging komt op voor hun belangen en zorgt voor informatie, steun en contact met andere patiënten. Als u lid bent van een patiëntenvereniging, kunt u bijvoorbeeld meedoen aan bijeenkomsten, gespreksgroepen of cursussen. U krijgt nieuws over behandelingen en rechten van patiënten. In Nederland zijn er patiëntenverenigingen voor veel verschillende ziekten, zoals diabetes, astma, kanker of psychische klachten. U kunt er tips krijgen, ervaringen delen en steun vinden. Ook praten deze verenigingen met artsen, zorginstellingen en de overheid om de zorg beter te maken.

PDF
PDF betekent Portable Document Format. Een PDF-bestand ziet er altijd hetzelfde uit. Het maakt niet uit of u de PDF op een laptop, tablet of telefoon opent. Dit is bijvoorbeeld bij een Word-document niet het geval. Belangrijke documenten zijn vaak PDF-bestanden, zoals facturen, formulieren en e-books.

persoonlijke gegevens
Persoonlijke gegevens zijn gegevens die iets over u zeggen en waarmee anderen u kunnen herkennen. Dit kan uw naam, adres, geboortedatum, telefoonnummer, e-mailadres of burgerservicenummer (BSN) zijn. Het zijn gegevens die vaak nodig zijn voor officiële zaken, zoals bij een bank, de dokter of de overheid. Persoonlijke gegevens zijn belangrijk en moeten veilig worden bewaard om uw privacy te beschermen. Met ‘persoonsgegevens’ wordt hetzelfde bedoeld als met ‘persoonlijke gegevens’.

persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO)
Een PGO of persoonlijke gezondheidsomgeving (persoonlijke gezondheids-omgeving) is een app of website waarin u uw eigen medische gegevens kunt bekijken en bewaren. U ziet daar informatie van uw huisarts, ziekenhuis, apotheek of andere zorgverleners. In een PGO kunt u bijvoorbeeld lezen welke medicijnen u gebruikt, wanneer u naar de dokter bent geweest of wat de uitslagen zijn van onderzoeken. Soms kunt u zelf ook gegevens toevoegen, zoals uw bloeddruk of aantal stappen per dag. Een PGO is gratis en veilig. U kiest zelf welke PGO u gebruikt en wie uw gegevens mag zien. Zo houdt u zelf de regie over uw gezondheid. Meer informatie vindt u op www.pgo.nl.

persoonsgebonden budget (PGB)
Een persoonsgebonden budget of PGB (persoons-gebonden budget) is een bedrag dat u van de overheid kunt krijgen om zelf zorg, hulp of ondersteuning te regelen. Dit budget is bedoeld voor mensen die bijvoorbeeld extra zorg nodig hebben omdat ze een ziekte of handicap hebben. Of omdat ze oud zijn en niet alles meer zelf kunnen. Met een PGB kunt u zelf kiezen wie u gaat helpen. U kunt zorg inkopen bij een zorgverlener. U kunt ook iemand uit uw eigen omgeving betalen om u te helpen. Het idee is dat u zo meer controle heeft over de zorg die u krijgt, zodat deze precies aansluit bij wat u nodig heeft. U krijgt het geld uit uw budget niet op uw eigen rekening. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) zorgt ervoor dat de zorgverlener of de hulp wordt betaald uit uw PGB. Het kan ook zo zijn dat uw zorgverzekeraar dit regelt.

Play Store
De Play Store is de online winkel van Google waar u apps kunt vinden die u op uw Android-telefoon of Android-tablet kunt zetten. Bekende merken die gebruik maken van Android zijn Samsung, Sony en LG. Voor sommige apps moet u betalen, andere zijn gratis. De gratis DigiD app vindt u ook in de Play Store. De Play Store staat standaard al op uw Android-apparaat. De Play Store wordt ook wel Google Play genoemd. De Play Store opent u door op het plaatje Play Store te tikken op uw telefoon of tablet.  Dat plaatje, ook wel icoontje of pictogram genoemd, ziet er zo uit:

Heeft u een telefoon of tablet van Apple, dus een iPhone of iPad? Daar heet de Play Store de App Store.

polikliniek
Een polikliniek (poli-kliniek) is een afdeling in het ziekenhuis waar u komt voor onderzoek, controle of behandeling. U heeft hier een afspraak met een arts of verpleegkundige, maar u blijft niet in het ziekenhuis slapen. Op de polikliniek werkt een specialist, zoals een longarts, cardioloog of dermatoloog. U komt hier bijvoorbeeld op advies van uw huisarts. Tijdens het bezoek aan de polikliniek kunt u vragen stellen, wordt u onderzocht en bespreekt u samen met de arts wat er verder nodig is. Soms krijgt u ook een vervolg-afspraak of wordt u doorgestuurd voor extra onderzoek.

praktijkondersteuner
Een praktijkondersteuner (praktijk-ondersteuner) is iemand die werkt in de huisartsenpraktijk en u helpt bij zorg en begeleiding. De praktijkondersteuner werkt samen met uw huisarts, maar neemt soms extra tijd om u te ondersteunen. Er zijn verschillende praktijkondersteuners. Zo zijn er praktijkondersteuners die helpen bij lichamelijke klachten, zoals diabetes of hartproblemen. En er zijn praktijkondersteuners die helpen bij psychische klachten, zoals stress, angst of somberheid.

privacy
Privacy betekent hier dat uw persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres of foto’s, privé blijven en niet zomaar door anderen worden gezien of gebruikt. Goede privacy betekent dat u zelf controle heeft over welke gegevens u deelt en met wie. Goede privacy betekent ook dat u persoonlijke gegevens goed zijn beschermd. Op internet is privacy belangrijk, omdat overheid-organisaties, bedrijven en zorgverleners soms gegevens van u nodig hebben om u te kunnen helpen. Zorgverleners zoals de huisarts of het ziekenhuis.

QR-code
Een QR-code is een vierkant plaatje met zwarte en witte blokjes dat u kunt scannen met uw mobiele telefoon. Als u de code scant, verschijnt er een link op uw telefoon-scherm. Door op die link te klikken, komt u op een website of krijgt u informatie te zien. Het is een snelle en makkelijke manier om iets te openen zonder te typen. U scant de QR-code met de camera van uw telefoon.

Regie (over uw gezondheid)
Regie hebben over uw gezondheid betekent dat u zelf meebeslist over uw zorg en wat er met uw lichaam gebeurt. U denkt mee, stelt vragen en kiest samen met uw zorgverlener wat het beste bij u past. U kunt regie nemen door informatie te zoeken, goed voorbereid naar een afspraak te gaan en duidelijk te zeggen wat u wilt of niet wilt. In Nederland vinden zorgverleners het belangrijk dat u zelf zoveel mogelijk de regie houdt. Zo blijft u actief betrokken bij uw gezondheid en de keuzes die daarbij horen.

register
Een register bij de overheid is een officiële lijst met gegevens van mensen, bedrijven of andere zaken. In een register staan bijvoorbeeld namen, adressen of geboortedata. De overheid gebruikt deze informatie om alles goed te kunnen regelen, om de burger goed van dienst te kunnen zijn. Een bekend voorbeeld is de Basisregistratie Personen (BRP), waarin gegevens van alle inwoners van Nederland staan.

relevant
Relevant betekent dat iets belangrijk is. In de zorg is informatie relevant als die past bij uw klacht of de behandeling die u nodig heeft. Bijvoorbeeld: als u last heeft van uw knie, is informatie over knieklachten relevant. Relevante informatie helpt u om beter te begrijpen wat er aan de hand is en om goede keuzes te maken voor uw gezondheid.

rubriek
Een rubriek is een onderdeel met informatie over één bepaald onderwerp. U ziet rubrieken vaak op een website, in een krant of in een folder. In de zorg kan een website bijvoorbeeld een rubriek hebben over medicijnen, een rubriek over ziektes en een rubriek met veelgestelde vragen. Zo is de informatie overzichtelijk en vindt u sneller wat u zoekt.

sms
SMS staat voor Short Messaging Service. Dit is Engels en betekent ‘Korte Berichten Service’. Een sms is een tekst-bericht dat u verstuurt van uw mobiele telefoon naar een andere mobiele telefoon (kan ook met een tablet). Hiervoor gebruikt u de app ‘Berichten’. Meestal staat deze app al standaard op uw telefoon. Een sms-bericht typ je met de toetsen van de mobiele telefoon. Ook organisaties van de overheid kunnen u ‘een sms’je’ sturen.

Het plaatje dat bij de app ‘Berichten’ hoort kan er verschillend uitzien. Zo’n plaatje wordt trouwens een icoontje of pictogram genoemd. Op de iPhone ziet het plaatje er zo uit:

Op een Samsung-telefoon ziet het plaatje er zo uit:

sms-controle
Sms-controle is een extra controle bij het inloggen met uw DigiD. U gebruikt deze controle om uw gegevens extra goed te beschermen. Als u inlogt met uw DigiD, voert u eerst uw gebruikersnaam en wachtwoord in. Daarna krijgt u een sms met een code op uw mobiele telefoon. U vult deze code in op het computerscherm om verder te kunnen. Deze manier van inloggen heet ook wel inloggen in twee stappen. Het wordt ook twee-staps-verificatie genoemd. Het is veiliger, omdat iemand anders niet zomaar met uw DigiD kan inloggen als die persoon alleen uw gebruikersnaam en wachtwoord weet. U kunt sms-controle zelf aanzetten via de website www.digid.nl.

stabiel (technisch)
Stabiel betekent hier dat iets goed en betrouwbaar werkt, zonder fouten of storingen. Als een app stabiel is, dan opent de app snel, blijft deze goed werken en stopt hij niet zomaar. U kunt de app dan veilig gebruiken zonder dat hij vastloopt of onverwacht sluit. In de zorg is een stabiele app belangrijk, zodat u altijd toegang heeft tot de functies van de app, zoals het maken van afspraken of het bekijken van uw gegevens.

toeslag
Als u niet te veel verdient en niet te veel eigen geld heeft, heeft u misschien recht op een toeslag. Dit is een bedrag dat de Dienst Toeslagen elke maand aan u overmaakt. Er zijn verschillende toeslagen. Zo is er zorgtoeslag. Dit bedrag gebruikt u om een deel van uw zorgverzekering te betalen. Er is ook huurtoeslag. Dit bedrag gebruikt u om een deel van de huur van uw woning te betalen. En als u kinderen heeft, heeft u misschien recht op de kinderopvang-toeslag. Een toeslag vraagt u zelf aan bij de website van de Dienst Toeslagen: toeslagen.nl. Hiervoor moet u inloggen met uw DigiD. Verandert uw inkomen? Geef dit dan meteen door aan de Dienst Toeslagen! Te veel gekregen toeslag moet u namelijk terugbetalen.

transparante toetsing
Transparante toetsing betekent dat duidelijk is hoe en door wie iets is gecontroleerd. In de zorg gaat het dan bijvoorbeeld om het testen van een gezondheidsapp (gezondheids-app). Als een gezondheidsapp transparant is getoetst, weet u wie de app heeft gecontroleerd, waar ze op hebben gelet en wat de uitkomst was. Transparante toetsing is belangrijk, omdat u dan kunt vertrouwen op de beoordeling. Is de uitkomst positief, dan weet u wat er goed is aan de app.

twee-staps-verificatie
Bij twee-staps-verificatie logt u in in twee stappen. Dit is veiliger dan inloggen in één stap. Als u inlogt in één stap, dan logt u alleen in met een gebruikersnaam en wachtwoord. Als u inlogt bij een website van de overheid, gaat dat tegenwoordig altijd in twee stappen. Eerst logt u in met uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord. Dan stuurt de overheids-organisatie waarbij u inlogt een sms-code naar uw telefoon. Deze code, die bestaat uit zes cijfers, moet u dan ook invullen op het inlogscherm. Pas dan bent u ingelogd en kunt u bij uw persoonlijke gegevens. Heeft een oplichter uw DigiD-gebruikersnaam en DigiD-wachtwoord? En wil hij hiermee inloggen op een website van de overheid om zaken voor zichzelf te regelen? Dan moet hij naast uw DigiD dus ook uw telefoon in zijn bezit hebben. Anders lukt het niet. Hij moet dus twee dingen van u gestolen hebben. Als u inlogt met de DigiD app, heeft u ook uw telefoon nodig. In twee stappen inloggen wordt ook wel ‘twee-staps-authenticatie’ genoemd. En in plaats van ‘twee-staps-…’ wordt ook wel ‘twee-factor-…’ gebruikt: ‘twee-factor-verificatie’ of ‘twee-factor-authenticatie’. Verificatie betekent ‘controleren op waarheid’. Authenticatie betekent ‘controleren op echtheid’. Als u inlogt op uw patiëntenportaal (patiënten-portaal), dan gaat dit ook altijd in twee stappen.

uploaden
Uploaden betekent dat u een bestand vanaf uw computer, telefoon of tablet op het internet zet. Bijvoorbeeld: u kunt een foto of document uploaden naar een website. Zo moet u soms een document uploaden naar de website van een overheids-organisatie of een zorgverlener.

Veelgestelde vragen
‘Veelgestelde vragen’ is een lijst met vragen en antwoorden over een onderwerp. In de lijst staan de vragen die mensen vaak stellen, bijvoorbeeld over een product, dienst of website. Bij elke vraag staat een kort antwoord. Een pagina met veelgestelde vragen helpt u om snel een antwoord te vinden op de meeste van uw vragen. Veel websites hebben een aparte webpagina voor veelgestelde vragen. ‘Veelgestelde vragen’ wordt ook wel ‘Frequently Asked Questions’ genoemd, vaak afgekort als FAQ.

veilig
Met veilig kan worden bedoeld dat uw persoonlijke gegevens en berichten op internet goed worden afgeschermd, zodat anderen ze niet kunnen zien of lezen. Deze gegevens staan dan in een mijn-omgeving. Met veilig kan ook een veilige internet-verbinding worden bedoeld. Dit betekent dat mensen die kwaad willen niet op die verbinding kunnen inbreken en zo kunnen meekijken.

verlofregeling
Een verlofregeling (verlof-regeling) is een afspraak over het opnemen van vrije dagen van uw werk. In deze regeling staat wanneer u verlof mag nemen, hoeveel dagen u krijgt en of u doorbetaald krijgt. In Nederland zijn er verschillende soorten verlof, zoals vakantie-verlof, ouderschaps-verlof of zorg-verlof. U vraagt dit verlof meestal aan bij uw werkgever. Een verlofregeling helpt u om werk en privé beter te combineren, bijvoorbeeld als u tijd nodig heeft voor uw gezin, uzelf of iemand die u verzorgt. De regels staan vaak in uw arbeids-contract of collectieve arbeids-overeenkomst (cao).  Een cao is een document met afspraken over werk en inkomen. De afspraken gelden voor een groep werknemers in een bepaalde sector, bijvoorbeeld in de zorg, het onderwijs of de bouw. In de cao staat bijvoorbeeld hoeveel loon u krijgt, hoeveel vakantiedagen u heeft, hoe lang u mag werken en welke verlofregelingen er zijn.

verpleging
Verpleging is zorg die u krijgt van een verpleegkundige. Deze zorg helpt u als u ziek bent, moet herstellen of extra ondersteuning nodig heeft. Een verpleegkundige geeft bijvoorbeeld medicijnen, verzorgt wonden, doet controles of legt iets uit over uw gezondheid. In Nederland kunt u verpleging krijgen in het ziekenhuis, in een zorginstelling of bij u thuis. Zorg die u thuis krijgt van een verpleegkundige heet wijk-verpleging.

vertrouwelijk
Vertrouwelijk betekent dat iets privé is en niet zomaar met anderen gedeeld mag worden. Alleen mensen die erbij horen, mogen de informatie zien of gebruiken. In de zorg is vertrouwelijke informatie bijvoorbeeld uw medische gegevens, uitslagen of gesprekken met uw arts. Uw zorgverlener moet daar zorgvuldig mee omgaan en mag dit niet zonder uw toestemming aan anderen vertellen. Vertrouwelijk omgaan met informatie is belangrijk, zodat u zich veilig voelt en weet dat uw privacy wordt beschermd.

verwijsbrief
Een verwijsbrief is een brief van uw huisarts waarin staat dat u wordt doorgestuurd naar een specialist of andere zorgverlener, bijvoorbeeld in het ziekenhuis. In de brief staat waarom u wordt verwezen en welke klachten u heeft. U heeft een verwijsbrief meestal nodig om een afspraak te maken bij de specialist. U krijgt de verwijsbrief soms op papier mee, maar vaak wordt deze digitaal verstuurd naar het ziekenhuis of de specialist.

videoconsult
Een videoconsult (video-consult) is een afspraak met uw arts of zorgverlener via een videogesprek op uw telefoon, tablet of computer. U ziet en hoort elkaar, maar u hoeft niet naar de praktijk of het ziekenhuis te gaan. Een videoconsult lijkt op een gewoon gesprek in de spreekkamer. U kunt vragen stellen, uw klachten bespreken en advies krijgen. In Nederland wordt het videoconsult steeds vaker gebruikt, vooral als lichamelijk onderzoek niet nodig is. Het is handig, snel en u kunt het gewoon vanuit huis doen.

vrij verkrijgbaar
Vrij verkrijgbaar betekent dat u een middel kunt kopen zonder recept van een arts. In de apotheek of drogist zijn sommige medicijnen vrij verkrijgbaar. U kunt ze zelf kopen als u bijvoorbeeld hoofdpijn, verkoudheid of maagklachten heeft. Bekende voorbeelden zijn paracetamol, neusspray of maagtabletten. Let goed op bij vrij verkrijgbare medicijnen. Lees de bijsluiter en vraag om advies als u twijfelt. Ook zonder recept kunnen deze middelen bijwerkingen hebben of niet goed passen bij andere medicijnen die u gebruikt.

wachtkamer
Een wachtkamer is de ruimte waar u wacht voordat u een afspraak heeft bij een arts, tandarts of andere zorgverlener. In de wachtkamer zijn meestal stoelen en soms tijdschriften of een scherm met informatie. U blijft hier tot u aan de beurt bent voor uw consult. Er bestaat ook een digitale wachtkamer. Dit is een online omgeving waarin u wacht tot uw videoconsult begint. U ziet vaak een melding op uw scherm dat de arts u zo zal spreken.

wachtwoord
Als u bijvoorbeeld op internet iets wilt regelen, moet u inloggen. Dan typt u uw gebruikersnaam en wachtwoord in op het inlogscherm. Het wachtwoord kiest u altijd zelf. Dit doet u als u zich de eerste keer aanmeldt bij bijvoorbeeld de website waar u iets wilt regelen. Het is belangrijk dat u een wachtwoord kiest dat niet makkelijk te raden is, maar dat u wel goed kunt onthouden. Een goed wachtwoord bestaat uit een combinatie van letters, cijfers en leestekens. Zowel uw gebruikersnaam als het wachtwoord moeten juist worden ingetypt. Maakt u een fout, dan lukt het inloggen niet. Met een wachtwoord wordt uw persoonlijke gegevens beschermd. Geef uw wachtwoord dan ook nooit aan iemand anders!

wearable
Een wearable is een slim apparaat dat u op uw lichaam draagt, bijvoorbeeld om uw gezondheid te volgen. Het woord komt uit het Engels en betekent ‘draagbaar’. Voorbeelden van wearables zijn een sport-horloge, stappen-teller of slimme armband. Zo’n apparaat meet bijvoorbeeld hoeveel u loopt, hoe snel uw hart klopt of hoe u slaapt. In Nederland gebruiken steeds meer mensen een wearable om gezonder te leven of hun conditie bij te houden. Sommige wearables kunnen ook informatie doorgeven aan een gezondheidsapp of zorgverlener.

webinar
Een webinar is een online bijeenkomst of les die u via uw computer, tablet of telefoon kunt volgen. U kijkt en luistert naar een spreker, die iets uitlegt over een bepaald onderwerp. Een webinar lijkt op een les of lezing, maar u hoeft er de deur niet voor uit. Soms kunt u ook vragen stellen via de chat.

website
De meeste bedrijven en organisaties hebben een eigen plek op het internet. Zo’n plek noem je een website. Zo heeft de Belastingdienst een eigen website en de gemeente waar u woont ook. Maar ook winkels hebben een eigen website, waar u spullen kunt kopen. Ook zorgverleners zoals huisartsen en ziekenhuizen hebben een eigen website. Een website bestaat uit meerdere pagina’s: een startpagina of homepage met een menu met links. Op deze links kunt klikken. Zo komt u op de andere webpagina’s die bij de website horen. Op een website vindt u informatie over de organisatie of het bedrijf. Biedt het bedrijf of de organisatie diensten of producten aan? Dan kunt u ook op de website inloggen. Elke website heeft zijn eigen adres. Dit web-adres staat in de adresbalk van de browser.

weefsel
Weefsel is een groep cellen in uw lichaam die samen een taak hebben. Er zijn verschillende soorten weefsel, zoals spierweefsel, huidweefsel of hersenweefsel. Weefsels vormen samen de organen van uw lichaam. Elk weefsel heeft een eigen functie, zoals bewegen, denken of ademen. In de zorg wordt het woord weefsel ook gebruikt bij orgaan-donatie. U kunt na uw overlijden weefsel doneren, zoals huid, hoornvlies (van het oog) of bot, om andere mensen te helpen.

wetenschappelijke inzichten
Wetenschappelijke inzichten zijn kennis en ideeën die komen uit goed wetenschappelijk onderzoek. Deskundigen, zoals huisartsen en andere medische specialisten, doen onderzoek om te begrijpen wat werkt in de zorg en waarom. Ze bekijken bijvoorbeeld welke medicijnen helpen, welke behandelingen het beste zijn en wat mensen nodig hebben om gezond te blijven. In Nederland gebruiken artsen wetenschappelijke inzichten om u de juiste zorg en betrouwbare informatie te geven. Deze kennis wordt steeds bijgewerkt als er nieuw onderzoek is. Zo blijft de zorg veilig en van goede kwaliteit.

Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning)
De Wmo is een wet in Nederland. Deze wet regelt dat mensen hulp kunnen krijgen als ze niet alles zelf kunnen doen in het dagelijks leven. De Wmo is er vooral voor mensen die ouder zijn, een beperking hebben of ziek zijn. Met hulp uit de Wmo kunt u zo lang mogelijk thuis blijven wonen en meedoen in de samenleving. U kunt bijvoorbeeld hulp krijgen in het huishouden, een rolstoel, dagbesteding of begeleiding. U vraagt Wmo-hulp aan bij uw gemeente. De gemeente bekijkt samen met u welke hulp u nodig heeft en wat u zelf nog kunt. Soms betaalt u een kleine bijdrage voor de hulp.

woningaanpassing
Een woningaanpassing (woning-aanpassing) is een verandering in of rond uw huis, zodat u daar veilig en zelfstandig kunt blijven wonen als u ziek bent, ouder wordt of een beperking heeft. Voorbeelden van woningaanpassingen zijn: een traplift, een douchestoel, een oprijplaat of handgrepen bij het toilet. In Nederland kunt u voor sommige woningaanpassingen hulp of een vergoeding krijgen van de gemeente via de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). U vraagt dit aan bij het Wmo-loket van uw gemeente.

zingeving
Zingeving betekent dat u nadenkt over wat voor u belangrijk is in het leven. Het gaat om vragen als: Waar leef ik voor? Wat geeft mijn leven waarde of richting? Zingeving is voor iedereen anders. Voor de één is dat familie, geloof of werk. Voor een ander is het iets kunnen betekenen voor anderen, kunst, de natuur of een hobby. In de zorg is zingeving belangrijk, vooral als u ziek bent of ouder wordt. Praten over wat u belangrijk vindt, kan helpen om beter om te gaan met moeilijke situaties. U kunt hierover praten met uw zorgverlener, een geestelijk verzorger of iemand die u vertrouwt.

zoekbalk
Een zoekbalk is een vakje op een website of in een app waar u iets kunt intypen om informatie te zoeken. Als u bijvoorbeeld iets met Google wilt zoeken, ziet u in het midden van de pagina een lang horizontaal vak. Daar kunt u woorden of zinnen typen van wat u zoekt. Drukt u daarna op Enter, dan krijgt u de zoekresultaten te zien. De zoekbalk helpt u dus om snel iets te vinden op internet, zoals een website, een antwoord op een vraag, een foto. De zoekbalk wordt ook wel ‘zoekvenster’ of ‘zoekvakje’ genoemd en is vaak te herkennen aan een loepje.

zoekmachine
Een zoekmachine is een programma waarmee u informatie op het internet kunt vinden. Wanneer u iets zoekt, kunt u dat intypen in de zoekbalk of zoekvenster van een zoekmachine. U kunt een vraag intypen, maar ook één of meer woorden. De zoekmachine doorzoekt dan heel snel het internet en toont u een lijst met resultaten die passen bij wat u heeft ingetypt. De bekendste zoekmachine is Google, maar er zijn ook andere zoekmachines zoals Bing en Yahoo. De woorden waarmee u zoekt worden ook wel ‘zoekwoorden’ of ‘zoektermen’ genoemd. De resultaten die de zoekmachine laat zien, worden ook wel ‘zoekresultaten’ genoemd. Een zoekmachine is niet hetzelfde als een browser. Een browser zorgt ervoor dat u een website kunt bekijken, een zoekmachine zorgt ervoor dat u een website kunt vinden.

zorginstelling
Een zorginstelling (zorg-instelling) is een organisatie waar mensen medische zorg of ondersteuning krijgen. Dit kan een ziekenhuis, huisartsenpraktijk, apotheek, verpleeghuis of fysiotherapie-praktijk zijn. In een zorginstelling werken zorgverleners zoals artsen, verpleegkundigen en therapeuten om mensen te onderzoeken, behandelen en begeleiden. Sommige zorginstellingen bieden korte zorg, zoals een huisartsbezoek. Andere zorginstellingen geven zorg die langer duurt of blijvend is, zoals een verpleeghuis. Zorginstellingen helpen mensen om gezond te blijven of beter te worden en werken vaak samen om de beste zorg te bieden. Zorginstellingen worden ook wel zorg-aanbieders genoemd.

zorgpolis
Een zorgpolis is het contract dat u krijgt van uw zorgverzekeraar. Hierin staat welke zorg en behandelingen worden vergoed door uw zorgverzekering, zoals de huisarts, medicijnen of het ziekenhuis. De zorgpolis laat ook zien hoeveel premie (geld) u elke maand moet betalen voor uw zorgverzekering. Met de zorgpolis weet u precies waarvoor u bent verzekerd en wat u zelf moet betalen.

zorgrobot
Een zorgrobot (zorg-robot) is een apparaat of machine die mensen helpt in de zorg. De robot is speciaal gemaakt om bepaalde taken van zorgverleners over te nemen of om u thuis te ondersteunen. Een zorgrobot kan u bijvoorbeeld herinneren aan uw medicijnen, eenvoudige gesprekken voeren of gezelschap bieden. Sommige zorgrobots helpen ook bij oefeningen of houden in de gaten hoe het met u gaat. In Nederland wordt de zorgrobot steeds vaker gebruikt, vooral in de ouderen-zorg en thuiszorg. De robot vervangt geen mensen, maar kan het leven wel makkelijker en veiliger maken.

zorgtoeslag
Iedereen die in Nederland woont of werkt is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Een zorgverzekering is niet goedkoop. Daarom is er zorgtoeslag. Dit is een bijdrage van de overheid om een deel van de kosten te betalen. Om zorgtoeslag te krijgen moet u aan een aantal eisen voldoen. Zo moet u 18 jaar of ouder zijn, een Nederlandse zorgverzekering hebben en niet te veel verdienen. Ook mag u niet te veel spaargeld hebben. En het maakt ook uit of u alleen woont of samen met een partner. Hoeveel u mag verdienen of aan eigen geld mag hebben, verandert elk jaar. U moet zelf zorgtoeslag aanvragen. Hiervoor heeft u uw DigiD nodig. Kijk voor meer informatie op de webpagina toeslagen.nl/zorgtoeslag.

zorgverlener
Een zorgverlener (zorg-verlener) is iemand die werkt in de zorg en mensen helpt bij hun gezondheid. Dit kan een huisarts, specialist, fysiotherapeut, tandarts of verpleegkundige zijn. Zorgverleners onderzoeken, behandelen en geven advies om mensen beter te maken of gezond te houden. Zij werken in ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, apotheken of andere zorginstellingen. Om goede zorg te geven, houden zij medische gegevens bij in een medisch dossier. Het is belangrijk dat u duidelijke vragen stelt en samen met uw zorgverlener beslist over uw behandeling. Zorgverleners worden ook wel zorg-aanbieders genoemd.

zorgverzekeraar
U sluit een zorgverzekering af bij een zorgverzekeraar.

zorgverzekering
Een zorgverzekering in Nederland is een verplichte verzekering die ervoor zorgt dat u toegang heeft tot medische zorg wanneer u die nodig heeft. Elke inwoner van Nederland moet een basis-zorgverzekering hebben. Deze verzekering dekt de belangrijkste zorgkosten, zoals een bezoek aan de huisarts, behandelingen in het ziekenhuis en medicijnen. U sluit een zorgverzekering af bij een zorgverzekeraar. Voor deze verzekering betaalt u elke maand een premie. Daarnaast is er een eigen risico. Dit betekent dat u een deel van de zorgkosten eerst zelf moet betalen voordat de verzekeraar begint met vergoeden. Naast de verplichte basisverzekering kunt u ook een aanvullende verzekering afsluiten voor extra zorg, zoals behandelingen door de tandarts of fysiotherapie. U kunt elk jaar aan het einde van het jaar wisselen van zorgverzekeraar als u dat wilt.